Κυρίτσης Αθανάσιος (aka DJ Art) Απρ 2003
Η κατάσταση με τα Ελληνικά στο Linux είναι πλέον σε σχεδόν άριστη μορφή. Όλες οι μοντέρνες διανομές και εφαρμογές υποστηρίζουν Ελληνικά. Το μόνο που θα χρειαστεί να κάνετε, είναι να τα επιλέξετε για χρήση. Η επιλογή αυτή γίνεται με σωστή ρύθμιση 2-3 παραμέτρων του συστήματος και από εκεί και πέρα, τα Ελληνικά είναι θέμα της κάθε εφαρμογής. Με τις παρακάτω οδηγίες μπορείτε να εγκαταστήσετε "σωστά" (δηλαδή iso-8859-7) ελληνικά.
Για να εγκαταστήσετε τα ελληνικά, Θα πρέπει να κάνετε τα εξής 3 απλά βήματα:
1. Να εγκαταστήσετε γραμματοσειρές στο σύστημά σας.
2. Να εγκαταστήσετε τα ελληνικά locales και να τα ενεργοποιήσετε.
3. Να ενημερώσετε τα αρχεία των Χ για το ελληνικό πληκτρολόγιο και να το ενεργοποιήσετε.
1. Εγκατάσταση Γραμματοσειρών
2. Ενεργοποίηση των locales
3. Ρύθμιση των X-Windows
4. Για την κονσόλα και μόνο
5. Για GTK+ 2.x / GNOME 2.x εφαρμογές
6. Για το Netscape της σειράς 4.x
7. *BSD Compatibility
8. Credits
Για να έχετε ελληνικά στο σύστημά σας, το πρώτο βήμα είναι να εγκαταστήσετε ελληνικές γραμματοσειρές. Εδώ έχετε 2 επιλογές: να εγκαταστήσετε τις δωρεάν γραμματοσειρές του πακέτου Graphis ή/και επιπλέον TrueType γραμματοσειρές. Εμείς σας προτείνουμε να εγκαταστήσετε και τα δύο. Οι Truetype γραμματοσειρές είναι αισθητικά πιο όμορφες και πιο προτεινόμενες για χρήση σε ένα desktop σύστημα.
Το Graphis είναι ένα project του Hellug, το οποίο έχει σαν στόχο την ομαδοποίηση των ήδη υπαρχόντων πακέτων γραμματοσειρών, αλλά και την επίλυση αρκετών προβλημάτων τους. Η διεύθυνση του Graphis στο Internet είναι http://graphis.hellug.gr[1]. Απο εκεί μπορείτε να κατεβάσετε τις γραμματοσειρές σε .rpm πακέτο ή σε source μορφή (.tar.gz).
Στη συνέχεια, είναι απαραίτητες οι παρακάτω ενέργειες:
rpm -Uvh xfntgr-*.rpm
Κανονικά θα δείτε τα πακέτα να εγκαθιστώνται το ένα μετά το άλλο.
Truetype γραμματοσειρές μπορείτε να βρείτε οπουδήποτε. Το καλύτερο μέρος είναι ο φάκελος Fonts των Windows :-) (αρκεί να τα έχετε νόμιμα). Για όσους δεν έχουν πρόσβαση σε μία Windows εγκατάσταση, μπορείτε να κατεβάσετε τα "core fonts for the web" στο http://corefonts.sourceforge.net/[2]. Επίσης, μπορείτε να βρείτε Truetype γραμματοσειρές σε διάφορα σημεία στο Internet, ενώ υπάρχουν και εμπορικές λύσεις, εμπορικά πακέτα που προσφέρουν ως προϊόν οικογένειες TrueType γραμματοσειρών.
2: http://corefonts.sourceforge.net/
Για να εγκαταστήσετε και να χρησιμοποιήσετε truetype γραμματοσειρές, χρειάζεστε 2 πράγματα:
1. font server με υποστήριξη truetype. Αν χρησιμοποιείτε Χ-Windows της σειράς 4.0.x και πάνω, δεν χρειάζεται να ανησυχείτε γιατί τον έχουν ενσωματωμένο. Για Χ κατώτερης έκδοσης, τον truetype font server (xfsft) θα τον βρείτε στο http://www.dcs.ed.ac.uk/home/jec/programs/xfsft/[3].
\
2. Την εφαρμογή ttmkfdir. Αν δεν την έχετε στο σύστημά σας, μπορείτε να την βρείτε στο http://www.joerg-pommnitz.de/TrueType/ttmkfdir.tar.gz[4]
3: http://www.dcs.ed.ac.uk/home/jec/programs/xfsft/
4: http://www.joerg-pommnitz.de/TrueType/ttmkfdir.tar.gz
Τώρα είστε έτοιμοι να εγκαταστήσετε τις γραμματοσειρές. Πηγαίντε στον κατάλογο /usr/X11R6/lib/X11/fonts και δημιουργείστε έναν καινούριο φάκελο με την ονομασία π.χ. ttf. Μέσα σε αυτόν τον κατάλογο τοποθετήστε όσες truetype γραμματοσειρές επιθυμείτε. Σημειώστε πως τα filenames των γραμματοσειρών δεν θα πρέπει να περιέχουν κενό. Επίσης, αν κάνατε copy τις γραμματοσειρές από το φάκελο fonts των Windows, τότε σιγουρευτείτε πως κάνατε copy μόνο όσα αρχεία έχουν την κατάληξη .ttf, όλες οι άλλες γραμματοσειρές των Windows δεν είναι truetype και δεν θα δουλέψουν. Στη συνέχεια, μπείτε στον κατάλογο ttf και εκτελέστε τις εντολές ttmkfdir -o fonts.dir και ttmkfdir -o fonts.scale. Θα δημιουργηθούν τα αρχεία fonts.dir και fonts.scale, τα οποίο θα περιέχουν όλες τις γραμματοσειρές που εγκαταστήσατε. Τώρα θα πρέπει να προσθέσετε τον φάκελο /usr/X11R6/lib/X11/fonts/ttf στο Fontpath των X-Windows. Αυτό μπορείτε να το κάνετε με 2 τρόπους:
1.
Αν χρησιμοποιείτε τον X font Server (xfs), πηγαίνετε στον κατάλογο /etc/X11/fs και ανοίξτε το αρχείο config με έναν text editor. Προσθέστε στο "catalogue=" τον παραπάνω κατάλογο με τις truetype γραμματοσειρές και κάντε restart τον xfs.
2.
Αν δεν χρησιμοποιείτε τον xfs, τότε ανοίξτε το κατάλληλο XF86Config (π.χ. /etc/X11/XF86Config ή /etc/X11/XF86Config-4) και προσθέστε την παρακάτω γραμμή στο Section "Files":
FontPath "/usr/X11R6/lib/X11/fonts/ttf/"
Κάντε restart τα X-Windows
Στις καινούριες διανομές, είναι απαραίτητο ακόμα ένα βήμα. Έτσι, λοιπόν, αν έχετε μία από τις εξής διανομές: RedHat έκδοσης 8.0 και πάνω, Mandrake έκδοσης 9.0 και πάνω, SuSE έκδοσης 8.0 και πάνω, Slackware έκδοσης 9.0 και πάνω ή οποιαδήποτε άλλη διανομή που χρησιμοποιεί το πακέτο fontconfig, τότε αφού έχετε κάνει όλα τα παραπάνω βήματα, εκτελέστε ως root την εντολή fc-cache -fv
Το output αυτής της εντολής θα πρέπει να σας πληροφορήσει σχετικά με τον αριθμό των γραμματοσειρών που βρήκε στον κατάλογο με τις ttf γραμματοσειρές σας. Αν δεν "διάβασε" τον συγκεκριμένο κατάλογο, τότε θα χρειαστεί να τον προσθέσετε κατάλληλα στο αρχείο: /etc/fonts/fonts.conf
Για το Debian, με την παρακάτω εντολή θα εγκατασταθούν αυτόματα οι core γραμματοσειρές της Microsoft:
Όσον αφορά το θέμα AntiAliasing στα fonts, απλά θα αναφέρω πως εδώ μιλάμε πλέον *ΜΟΝΟ* για truetype γραμματοσειρές (το ΑΑ δουλεύει μόνο πάνω σε αυτές). Επίσης, θα πρέπει να είστε σίγουροι πως οι βιβλιοθήκες που έχετε, όπως το QT ή το GTK+/Glib και τα X-Windows/libfreetype, το υποστηρίζουν ή ότι τα έχετε κάνει compile με ενεργοποιημένη την υποστήριξη ΑΑ.
Για τους πιο πολλούς, αν έχετε κάποια από τις τελευταίες διανομές, τότε το πιθανότερο είναι ότι δεν θα χρειαστεί να κάνετε τίποτα (π.χ. απλά επιλέξτε την συγκεκριμένη δυνατότητα από το control center του KDE)
Σε κάθε άλλη περίπτωση, σας παραπέμπω στο πολύ καλό HowTo για το θέμα αυτό, το οποίο θα βρείτε στο http://trolls.troll.no/~lars/fonts/qt-fonts-HOWTO.html[5].
5: http://trolls.troll.no/~lars/fonts/qt-fonts-HOWTO.html
Το επόμενο βήμα που θα πρέπει να κάνετε είναι να ενεργοποιήσετε τα ελληνικά locales στο σύστημά σας. Για να το κάνετε αυτό, καλό θα ήταν να συμβουλευτείτε τις οδηγίες που δίνει η διανομή σας. Και, φυσικά, να φροντίσετε (πρίν από οτιδήποτε) τα ελληνικά locales να είναι εγκατεστημένα. Προσέξτε πως αν δεν τα ενεργοποιήσετε, τότε τίποτα από όλα αυτά που αναφέρουμε εδώ δεν πρόκειται να δουλέψει σωστά. (Συνοπτικά, έχω ακούσει ότι για SuSE θα πρέπει να κάνετε το απαραίτητο βήμα μέσω του YAST, ενώ για Redhat/Mandrake, υπάρχει το αρχείο /etc/sysconfig/i18n όπου ορίζονται οι μεταβλητές των locales και η γλώσσα). Αν έχετε αναλυτικές οδηγίες για κάποια διανομή, ευχαρίστως να τις συμπεριλάβω σε αυτό το κείμενο.
Αν είστε σίγουροι πως έχετε εγκατεστημένα τα locales και ξέρετε πώς να τα ενεργοποιήσετε, τότε πρέπει να ορίσετε το LC_CTYPE ώς el ή el_GR ή greek, ανάλογα με τη διανομή που χρησιμοποιείτε. Για να έχετε ελληνικό πληκτρολόγιο η παραπάνω μεταβλητή είναι αρκετή. Αν θέλετε να χρησιμοποιείτε τα εξελληνισμένα προγράμματα και να βλέπετε τα μενού στα παράθυρα στα ελληνικα, τότε πρέπει να ορίσετε την LC_MESSAGES όπως και την LC_CTYPE. Ένας manual τρόπος να ορίσετε τις δύο αυτές μεταβλητές είναι να ανοίξετε το αρχείο εκίννησης του shell σας, π.χ. το .bash_login ή το .bash_profile ή το .bashrc (ανάλογα με τη διανομή που χρησιμοποιείτε) που υπάρχει στο home directory σας και να γράψετε:
export LC_CTYPE=el_GR export LC_MESSAGES=el_GR
Aνοίγουμε το αρχείο /etc/sysconfig/i18n και φροντίζουμε ώστε να υπάρχουν οι εξής γραμμες:
LANG="el_GR" SUPPORTED="en_US.UTF-8:en_US:en:el_GR.UTF-8:el_GR:el" LC_CTYPE="el_GR"
Μετά το πείραγμα αυτού του αρχείου, θα πρέπει το RedHat με κάποιο τρόπο να ξαναδιαβάσει αυτό το αρχείο. Ένας γρήγορος τρόπος να το κάνετε αυτό είναι να βγείτε σε init 1 με την εντολή telinit 1 και ξανά σε init 3 με την εντολή telinit 3. Οι πιο αρχάριοι μπορούν να κάνουν ένα reboot (shutdown) του μηχανήματος αν μπερδεύονται με τα inits.
Ανοίγουμε το αρχείο /etc/sysconfig/i18n και φροντίζουμε ώστε να μοιάζει κάπως έτσι:
LANG="el_GR" SUPPORTED="en_US.UTF-8:en_US:en:el_GR.UTF-8:el_GR:el" LC_CTYPE="el_GR"
Μετά το πείραγμα αυτού του αρχείου, θα πρέπει το Mandrake με κάποιο τρόπο να ξαναδιαβάσει αυτό το αρχείο. Ένας γρήγορος τρόπος να το κάνετε αυτό είναι να βγείτε σε init 1 με την εντολή telinit 1 και ξανά σε init 3 με την εντολή telinit 3. Οι πιο αρχάριοι μπορούν να κάνουν ένα reboot (shutdown) του μηχανήματος αν μπερδεύονται με τα inits.
Στο Slackware τα πράγματα είναι πολύ εύκολα. Προσθέστε τις παρακάτω γραμμές είτε στο /etc/profile ή στο ~/.bash_login:
export LANG=el_GR export LC_CTYPE=el_GR export LC_NUMERIC=POSIX export LC_TIME=POSIX export LC_COLLATE=POSIX export LC_MONETARY=POSIX export LC_MESSAGES=POSIX export LC_PAPER=POSIX export LC_NAME=POSIX export LC_ADDRESS=POSIX export LC_TELEPHONE=POSIX export LC_MEASUREMENT=POSIX export LC_IDENTIFICATION=POSIX
Όσες επιπλέον μεταβλητές περιβάλλοντος θέλετε να δείχνουν σε el_GR, αλλάξτε κατάλληλα στις παραπάνω γραμμές το POSIX με el_GR.
Στο Debian, τα locales εγκαθίστανται και ρυθμίζονται με τις εξής εντολές:
Στη συνέχεια επιλέγετε el_GR.ISO8859-7 ή/και ότι άλλο χρειαζόσαστε.
Αν έχετε Χ 4.3.0 και πάνω, τότε για να έχετε ελληνικά, αρκεί να πάτε σε κάποιο εργαλείο ρύθμισης των Χ (όπως το xf86config, το xf86cfg, το XF86Setup κλπ) και στην επιλογή για το πληκτρολόγιο να επιλέξετε το ελληνικό. Στη συνέχεια, θα πρέπει να ανοίξετε το κατάλληλο αρχείο XF86Config (ανάλογα με τη διανομή σας, π.χ. το /etc/X11/XF86Config ή το /etc/X11/XF86Config-4) και να πάτε στην ενότητα του πληκτρολογίου ( Section "Keyboard" ) και να σιγουρευτείτε πως αυτή η ενότητα θα μοιάζει κάπως έτσι:
Option "XkbRules" "xfree86" Option "XkbModel" "pc101" Option "XkbLayout" "us,el" Option "XkbOptions" "grp:alt_shift_toggle"
Η δεύτερη γραμμή μπορεί να είναι διαφορετική, ανάλογα με πόσα πλήκτρα έχει το πληκτρολόγιό σας (προφανώς, αν υπάρχει ήδη γραμμή XkbModel μπορείτε απλά να την κρατήσετε), ενώ η τέταρτη δηλώνει με ποιό συνδυασμό πλήκτρων μπορείτε να αλλάξετε από το αγγλικό στο ελληνικό πληκτρολόγιο, και μπορεί να είναι "grp:toggle" (με AltGr), "grp:shift_toggle" (τα δύο Shift μαζί), "grp:ctrl_shift_toggle", "grp:ctrl_alt_toggle" και "grp:caps_toggle" (αυτά τα τρία νομίζω είναι προφανή).
Αν έχετε Χ 4.1.0 έως και X 4.2.1, τότε για να έχετε ελληνικά, αρκεί να πάτε σε κάποιο εργαλείο ρύθμισης των Χ (όπως το xf86config, το xf86cfg, το XF86Setup κλπ) και στην επιλογή για το πληκτρολόγιο να επιλέξετε το ελληνικό. Στη συνέχεια, θα πρέπει να ανοίξετε το κατάλληλο αρχείο XF86Config (ανάλογα με τη διανομή σας, π.χ. το /etc/X11/XF86Config ή το /etc/X11/XF86Config-4) και να πάτε στην ενότητα του πληκτρολογίου ( Section "Keyboard" ) και να σιγουρευτείτε πως αυτή η ενότητα θα μοιάζει κάπως έτσι:
Option "XkbRules" "xfree86" Option "XkbModel" "pc101" Option "XkbLayout" "el" Option "XkbOptions" "grp:alt_shift_toggle"
Η δεύτερη γραμμή μπορεί να είναι διαφορετική, ανάλογα με πόσα πλήκτρα έχει το πληκτρολόγιό σας (προφανώς, αν υπάρχει ήδη γραμμή XkbModel μπορείτε απλά να την κρατήσετε), ενώ η τέταρτη δηλώνει με ποιό συνδυασμό πλήκτρων μπορείτε να αλλάξετε από το αγγλικό στο ελληνικό πληκτρολόγιο, και μπορεί να είναι "grp:toggle" (με AltGr), "grp:shift_toggle" (τα δύο Shift μαζί), "grp:ctrl_shift_toggle", "grp:ctrl_alt_toggle" και "grp:caps_toggle" (αυτά τα τρία νομίζω είναι προφανή).
Αν έχετε είτε Χ 4.0.2 είτε 4.0.3, τότε για να έχετε ελληνικά, αρκεί να πάτε σε κάποιο εργαλείο ρύθμισης των Χ (όπως το xf86config, το xf86cfg, το XF86Setup κλπ) και στην επιλογή για το πληκτρολόγιο να επιλέξετε το ελληνικό. Στη συνέχεια, θα πρέπει να ανοίξετε το κατάλληλο αρχείο XF86Config (ανάλογα με τη διανομή σας, π.χ. το /etc/X11/XF86Config ή το /etc/X11/XF86Config-4) και να πάτε στην ενότητα του πληκτρολογίου ( Section "Keyboard" ) και να σιγουρευτείτε πως αυτή η ενότητα θα μοιάζει κάπως έτσι:
Option "XkbRules" "xfree86" Option "XkbModel" "pc101" Option "XkbLayout" "gr" Option "XkbOptions" "grp:ctrl_shift_toggle"
Η δεύτερη γραμμή μπορεί να είναι διαφορετική, ανάλογα με πόσα πλήκτρα έχει το πληκτρολόγιό σας (προφανώς, αν υπάρχει ήδη γραμμή XkbModel μπορείτε απλά να την κρατήσετε), ενώ η τέταρτη δηλώνει με ποιό συνδυασμό πλήκτρων μπορείτε να αλλάξετε από το αγγλικό στο ελληνικό πληκτρολόγιο, και μπορεί να είναι "grp:toggle" (με AltGr), "grp:shift_toggle" (τα δύο Shift μαζί), "grp:ctrl_shift_toggle", "grp:ctrl_alt_toggle" και "grp:caps_toggle" (αυτά τα τρία νομίζω είναι προφανή).
Το επόμενο απαραίτητο βήμα είναι η ενημέρωση των αρχείων των Χ και η ενεργοποίηση του ελληνικού πληκτρολογίου. Θα πρέπει να κάνετε τις εξής ενέργειες:
Πρώτα θα πρέπει να έχετε τα αρχεία el και Compose. Μπορείτε να τα βρείτε συμπιεσμένα στο http://members.hellug.gr/djart/files/el_Compose.tar.bz2[6].
6: http://members.hellug.gr/djart/files/el_Compose.tar.bz2
1.
Αντιγράφετε το Compose στο /usr/X11R6/lib/X11/locale/iso8859-7/.
2.
Προσθέτετε την παρακάτω γραμμή στο /usr/X11R6/lib/X11/locale/compose.dir:
iso8859-7/Compose el_GR.ISO8859-7
3.
Αντιγράφετε το el στο /usr/X11R6/lib/X11/xkb/symbols/.
4.
Προσθέτετε την παρακάτω γραμμή στο /usr/X11R6/lib/X11/xkb/symbols.dir:
-dp----- a------- el(basic)
5.
Στο /etc/X11/XF86Config, στο section "Keyboard", σβήνετε όλες τις επιλογές του XKB, και στη θέση τους βάζετε τις εξής:
XkbRules "xfree86" XkbModel "pc104" XkbLayout "el" XkbOptions "grp:toggle"
(Η παραπάνω σύνταξη είναι για Χ 3.3.x. Για Χ 4.x η σύνταξη είναι η εξής):
Option "XkbRules" "xfree86" Option "XkbModel" "pc101" Option "XkbLayout" "el" Option "XkbOptions" "grp:ctrl_shift_toggle"
H δεύτερη γραμμή μπορεί να είναι διαφορετική, ανάλογα με πόσα πλήκτρα έχει το πληκτρολόγιό σας (προφανώς, αν υπάρχει ήδη γραμμή XkbModel μπορείτε απλά να την κρατήσετε), ενώ η τέταρτη δηλώνει με ποιό συνδυασμό πλήκτρων μπορείτε να αλλάξετε από το αγγλικό στο ελληνικό πληκτρολόγιο, και μπορεί να είναι "grp:toggle" (με AltGr), "grp:shift_toggle" (τα δύο Shift μαζί), "grp:ctrl_shift_toggle", "grp:ctrl_alt_toggle" και "grp:caps_toggle" (αυτά τα τρία νομίζω είναι προφανή).
6.
Ξαναξεκινάτε τον X server σας. Αυτό ήταν!
Σιγουρευόμαστε πως το αρχείο /etc/inputrc περιέχει τις εξής γραμμές:--------------------------------------------------------------------------------
set meta-flag on set convert-meta off set output-meta on
--------------------------------------------------------------------------------
Εκτελούμε με τη σειρά τις εξής εντολές:
$ echo -ne "\033(K\033)K" >/dev/tty
$ setfont iso07.16
$ loadkeys gr
Τώρα χρησιμοποιώντας το Alt+Shift μπορούμε να αλλάξουμε σε ελληνικό πληκτρολόγιο και να γράψουμε ελληνικά.
Αν οι παραπάνω εντολές δεν δουλέψουν στο RedHat 8.0 και πάνω, δοκιμάστε τις εξής εντολές:
$ echo -ne "\033(K\033)K" >/dev/tty
$ setfont iso07u-16.psfu.gz -u /lib/kbd/consoletrans/8859-7_to_uni.trans
$ loadkeys gr
Για το Debian, θα χρειαστεί να χρησιμοποιήσετε την εντολή consolechars αντί της setfont, δηλαδή οι εντολές θα είναι κάπως έτσι:
$ echo -ne "\033(K\033)K" >/dev/tty
$ consolechars -f /usr/share/consolefonts/iso07.f16.psf.gz
$ loadkeys gr
Λόγω ενός bug στο gtk+ 2.x, δεν εμφανίζονται οι τόνοι στις εφαρμογές. Για να επιλύσετε το συγκεκριμένο πρόβλημα, θα χρειαστεί να προσθέσετε τις παρακάτω γραμμές στο ~/.bashrc ή ~/.bash_profile ή ~/.bash_login (ή όποιο άλλο είναι το αρχείο εκκίνησης του shell σας):
export GTK_IM_MODULE=xim
Για να εχουμε ελληνικά στη γραμμή που δίνουμε τις διευθύνσεις και παντού στο email, αντιγράφουμε το αρχείο Netscape.ad απο τον κατάλογο /usr/doc/netscape-communicator-4.xx/ (αν ο netscape είναι εγκατεστημένος από μορφή .rpm ή από τον κατάλογο που τον εγκαταστήσατε, σε περίπτωση μορφής .tar.gz) στο /usr/X11R6/lib/X11/app-defaults/ και το μετονομάζουμε σε Netscape. Το ανοίγουμε με τον joe ή με άλλον επεξεργαστή και στη γραμμή 5567, 5568, 5569 (σημειώστε ότι οι αριθμοί των σειρών αλλάζουν από έκδοση σε έκδοση, θα τους βρείτε όμως γύρω στη γραμμή 5500+) όπου λέει adobe βάζουμε * δηλ πρέπει να είναι:
Επίσης, στη γραμμή 5600,5601,5602 αντικαθιστούμε το -*-helvetica με -greek-helvetica και το 100 με 120 δηλαδή πρέπει να είναι:
ΤΕΛΕΙΩΣΑΜΕ
Ξεκινάμε τον Netscape και απο το view -> encoding επιλέγουμε το Greek (ISO-8859-7) και πάλι απο το ίδιο μενού το "Set Default Encoding" και στο Εdit->Preferences->Appearance->fonts το "Greek(iso-8859-7)" και ορίζουμε ποιές γραμματοσειρές θέλουμε. Οι καλύτερες είναι οι Courier (Greek). Tο ίδιο κάνουμε για το "Western(iso-8859-1)" έτσι ώστε να μπορούμε να γράψουμε ελληνικά στις φόρμες και στο mail τύπου text/plain.
Ναι, καλά θα το καταλάβατε. Όλα αυτά για τα Χ ισχύουν σε οποιοδήποτε Unix σύστημα που τρέχει X-Windows (προσοχή, για τα Χ μόνο, όχι και για την κονσόλα). Οι γραμματοσειρές Graphis εγκαθίστανται και σε FreeBSD και σε *BSD. Παρόλα αυτά, αν σαν ενδιαφέρει το θέμα των ελληνικών στα *BSD, τότε πρέπει οπωσδήποτε να επισκεφτείτε το web site του Greek BSD Project[7] και να δείτε τις οδηγίες που προσφέρουν τα παιδιά για τα *BSD τόσο για την κονσόλα, όσο και για τα Χ, όσο και τις γραμματοσειρές που έχουν φτιάξει.
Τα παιδιά που εργάστηκαν ώστε εσείς να βλέπετε ελληνικά είναι οι: