💾 Archived View for magaz.hellug.gr › 28 › 04_linuxvswin › index.gmi captured on 2024-08-18 at 17:36:29. Gemini links have been rewritten to link to archived content
⬅️ Previous capture (2024-02-05)
-=-=-=-=-=-=-
Ευριπήδης Παπακώστας(mailto:evris@hellug.gr) Νοε 2000
Κοινωνική διάσταση ενός ακύρηχτου πολέμου (ή εναλλακτικά "Νίκησε και εσύ στα flamewars Linux εναντίον Windows.Μπορείς").
1. Γενικά...
2. Οπλοστάσια
3. Γενικές παραδοχές
Τον τελευταίο καιρό νοιώθω πως βρίσκομαι σε ένα συνεχές deja-vu (=η αίσθηση πως κάτι το έχεις ξαναζήσει, ξαναβιώσει ακριβώς όπως συμβαίνει τώρα, σαν να βλέπεις ένα replay από την ζωή σου).
Έχει να κάνει με ένα πολύ συγκεκριμένο θέμα. Την επαναλαμβανόμενη συζήτηση (σε ανύποπτο χρόνο, με διαφορετικούς ανθρώπους, από διαφορετικά μέσα) σχετικά με το πολύ πιασιάρικο και μοδάτο (τελευταίως) ζήτημα "Linux εναντίον Windows".
Πρώτα πρώτα, έχω παρατηρήσει πως το θέμα αυτό απασχολεί ολοένα και περισσότερο στήλες άλλων -ευρύτερης ύλης και γενικότερου προσανατολισμού- περιοδικών (για παράδειγμα τη στήλη του Νίκου Δήμου στο RAM και αποτελεί ένα από τα κύρια θέματα της αλληλογραφίας των αναγνωστών. Οι αναγνώστες νοιώθουν την ανάγκη να υποστηρίξουν το αγαπημένο τους λειτουργικό (με βάσιμα ή μη επιχειρήματα). Το έντυπο flamewar πουλάει. Ο αρθρογράφος έχει έναν εύκολο τρόπο να διακτινίσει τον εαυτό του σε έναν χώρο (Linux) στον οποίο μέχρι κάποια στιγμή δεν υπήρχε, από την πίσω πόρτα. Η στήλη με μαγικό τρόπο αυτοσυμπληρώνεται και ο αρθρογράφος της απεμπλέκεται από μέρος της δουλειάς του.
Ομως, η ίδια καρμπόν κατάσταση ισχύει και στις τετ α τετ συζητήσεις με διάφορα άτομα του χώρου (συνήθως κατά τη διάρκεια άπειρων καφέδων). Ομοίως και στο Internet: ηλεκτρονικές λίστες, web forums, emails. Εδώ τα πράγματα είναι 10 τάξεις μεγέθους πιο επιθετικά και πιο προσβλητικά. Βλέπετε, το mail είναι απρόσωπο (ίσως και ανώνυμο) και καθένας μπορεί να παρεξηγήσει τους συνομιλητές του.
Στην όλη αυτή *διαμάχη* πρωταγωνιστές είναι συνήθως οι νεώτεροι (ηλικιακά αλλά και σε εξοικείωση με τα λειτουργικά) χρήστες Η/Υ.
Μπορώ πλέον να κοιτάξω κάποιον από μακριά και να ξέρω τι θα πει για το θέμα, με ποια σειρά, τι θα απαντήσω, τι θα ανταπαντήσει, πότε να φέρω στην επιφάνεια την τάδε τεχνική ερώτηση παγίδα, πως θα γλυτώσει. Σε λίγο καιρό, ο καθένας έχει χτίσει ένα τέτοιο οπλοστάσιο και η συζήτηση είναι ακριβώς σαν και αυτές μεταξύ Παναθηναϊκών και Ολυμπιακών.
Η άποψη του καθενός είναι σεβαστή και πρέπει να να ακούγεται, να υποστηρίζεται (και μάλιστα και με θέρμη). Όμως είναι αληθινά πολύ ρηχό (στα όρια της γηπεδοποίησης) να εκφυλίζεται η συζήτηση σε τέτοια κλισέ κανάλια που δεν οδηγούν σε εποικοδομητική κατάληξη.
Από τη μια λοιπόν, έχουμε τους χρήστες των windows που προτάσουν ως όπλα τα εξής:
Από την άλλη μεριά, οι χρήστες Linux έχουν να λένε:
Ως Linuxας φυσικά και θέλω στο τέλος του "ματς" το Linux να έχει κερδίσει τις εντυπώσεις. Δεν θέλω όμως να δώσω την μάχη με τεχνικά, οικονομικά και ιστορικά στοιχεία. (Εδώ που τα λέμε, ουσιαστικά δεν υφίσταται καν μάχη).
Κατ' εμέ, τέτοιες συζητήσεις θα πρέπει να έχουν εντελώς άλλο προσανατολισμό. Κάθε προϊόν που έχει την διάδοση των Windows (τολμώ να πω και του Linux) δεν μπορεί να εξετάζεται στενά με κριτήρια τύπου "εγώ κάνω αυτό, μου προσφέρει εκείνο, δεν μπορώ να κάνω το άλλο" και μόνο, αλλά ευρύτερα με βάση το γενικότερο κοινωνικό καλό. (Υποστηρίζουμε πως η Πληροφορική είναι η νέα επανάσταση που επηρεάζει κοινωνικοοικονομικά τον κόσμο όλο, έτσι;;).
Σε τέτοια πλαίσια κανείς δεν μπορεί να αρνηθεί μερικά προφανή πράγματα...
Ναι, υπάρχουν μερικά προφανή πράγματα, που κανένας δεν μπορεί να τα αρνηθεί
Η μοναδικότητα του Linux (και όχι μόνο αυτού, γιατί όπως μονοπωλεί τις συζητήσεις, τείνει να πνίξει άλλες υπέροχες προσπάθειες και λειτουργικά) έγκειται στο ριζικά επαναστατικό τρόπο συνεργασίας, σχεδιασμού, ανάπτυξης, διόρθωσης, διανομής λογισμικού που έχει εδραιώσει. Δεν έχει να κάνει με το αν το προϊόν είναι καλό. Στην παρούσα φάση μπορεί να είναι χειρότερο ή και καλύτερο από άλλα υπάρχοντα. Το μόνο σίγουρο όμως είναι πως με την εμπλοκή και άλλων ατόμων σε επίπεδο χρήστη ή κωδικογράφου ή tester μόνο να βελτιωθεί μπορεί.
Χρησιμοποιώντας Linux είτε ως hobby είτε επαγγελματικά συμμετέχετε έστω και εν αγνοία σας σε μια ζωντανή κοινότητα. Ακόμα και να μην μιλήσετε ποτέ με αυτούς τους ανθρώπους και να μην τους βοηθήσετε συνειδητά, και πάλι συμμετέχετε.
Ίσως κάποιο ποσό από τη διανομή που αγοράσατε να μεταγγίζεται ως δωρεά σε ένα από τα projects της κοινότητας. Ίσως αν απλά κατεβάσατε το CD από το δίκτυο, το μποτιλιάρισμα στις γραμμές που διαθέτουν να τους κάνει να βρουν πιο γρήγορους τρόπους να το προσφέρουν. Ίσως να ρωτήσατε μια απορία σε μια λίστα και να πήραν κουράγιο πως προσφέρουν όντως βοήθεια ή να αποθαρρύνθηκαν μια που τσακωθήκατε. Πάντως ο ρόλος σας δεν είναι εντελώς ουδέτερος.
Στην αντίθετη περίπτωση, η κοινωνική σας συνεισφορά είναι για όλους παντελώς ανύπαρκτη. Το αν είσαστε πελάτης του μεν ή του δε καταστήματος δεν αφορά κανέναν άλλον εκτός από εσάς.
'λλο το να μετέχεις ενεργά σε μια ερασιτεχνική ομάδα ποδοσφαίρου (ακόμα και στην χειρότερη που υπάρχει), να παίζεις μπάλα στο γήπεδο, να κάνεις δωρεές για να επιβιώσει, να διαθέτεις τα απογεύματά σου κάνοντας τον εμπειροτέχνη προπονητή της και άλλο να είσαι απλά ένα εισιτήριο διαρκείας της μεγάλης κερδοσκοπικής εταιρείας Μάντσεστερ. Αυτό δεν έχει καμμία κοινωνική προσφορά. Και να έφτασε κάποιος να θεωρεί σκοπό της ζωής του το να υποστηρίζει έναν κερδοσκοπικό οργανισμό με πάθος αγγίζει τα όρια της αρρώστιας.
Κοινωνία εναντίον Εταιρείας λοιπόν 1-0.
"Η πληροφορία είναι δύναμη", "γνώση προσιτή σε όλους", "ίσες ευκαιρίες στην μόρφωση, στην εκπαίδευση". Όλα αυτά τα κλισέ πραγματάκια που κατά καιρούς πίστεψαν μερικοί, και ίσως να θυσίασαν πολλά για να τα διασφαλίσουν.
Το Linux είναι ακριβώς αυτό. Κάθε τι που γράφετε και βγαίνει σε μορφή GPL πλέον ανήκει σε όλους. Κάθε αλγόριθμος που επινοήθηκε που κατασκευάστηκε και που ελευθερώθηκε ως δώρο στην κοινωνία της Πληροφορικής είναι ελεύθερο αγαθό για πάντα. Να το αλλάξουν, να το διαβάσουν, να το πουλήσουν, να το χαρίσουν, να χτίσουν πάνω του.
Δεν νομίζω ότι κανείς ενδιαφέρεται τώρα πια για το αν πληρώθηκε ο Πυθαγόρας ή ο Ομηρος ή ο Μπαχ για την δουλειά του. Αυτό που μετράει είναι ότι τώρα η δουλειά τους υπάρχει για όλους ανεξαιρέτως. Οχι μόνο για τα μέλη κάποιου prive club.
Δεν μπορεί κάποιος να έχει το δικαίωμα χρήσης του Θεωρήματος του Πυθαγόρα, σε προνομιακή φοιτητική τιμή, ή για δέκα θέσεις εργασίας και ο διπλανός του να απαγορεύεται να το χρησιμοποιεί. Είναι τρομακτικό κόστος για την κοινωνία να περιμένει έναν ακόμα Μπαχ, για να ξαναεφεύρει παραπλήσια πράγματα σε άλλη τιμή, με άλλη συσκευασία.
Θα μου πείτε τι άλλη λύση υπάρχει; Πλέον η έρευνα απαιτεί δαπάνη κεφαλαίων που δεν μπορεί κανείς πελάτης να επωμιστεί μεμονωμένα. Γιαυτό και το χαράτσι ανά κεφάλι, ανά μήνα, ανά upgrade, ανά ηλικία, ανά προϊόν.
Ευτυχώς πολύς κόσμος έχει επιχειρήματα για το ακριβώς αντίθετο.
Πρώτον η ύπαρξη του δωρεάν free λογισμικού (που τις περισσότερες φορές είναι ποιοτικά τουλάχιστον συγκρίσιμο) αποδεικνύει πως το κόστος δεν είναι και τόσο μεγάλο. Δεύτερον, κανείς δεν είπε να μην πληρωθεί κάποιος για την δουλειά του.
Σενάριο 1: η πρώτη ομάδα πελατών που και πραγματικά χρειάζεται το προϊόν επωμίζεται πλήρως το κόστος. Μετά το πέρας κάποιου διαστήματος (ώστε και οι πελάτες να κάνουν με την σειρά τους την απόσβεσή τους) ο κώδικας απελευθερώνεται και γίνεται κτήμα όλων.
Σενάριο 2: Το κόστος μοιράζεται σε όλους από την αρχή, εφάπαξ. Οργανωμένα, μέσω sites χρηματοδότησης ανάπτυξης λογισμικού το κόστος αναλαμβάνει η κοινότητα. Οι developers πληρώνονται ακριβώς όσο κοστολόγησαν την δουλειά τους, και αυτή είναι πλέον διαθέσιμη σε όλους.
Οικονομία δυνάμεων λοιπόν, μυαλών, κεφαλαίων, αποδέσμευση από απίστευτους περιοριστικούς όρους, ίσες ευκαιρίες και έχουμε ένα εύκολο Κοινωνία εναντίον Εταιρείας 2-0 στον αιφνιδιασμό.
Οι μονοπωλιακές καταστάσεις είναι επιβλαβείς για την οικονομία και την κοινωνία. Η εξήγηση είναι προφανής για τον αναγνώστη μας...
Η προστασία μας είναι και κ��ατικό ζήτημα (αν το Χ κράτος το αποφασίσει και μπορεί να το επιβάλλει σε εύλογο διάστημα). Καλό θα ήταν όμως να υπάρχουν και άλλες εναλλακτικές ασφαλιστικές δικλείδες. Δεν πρέπει ο κόσμος να εξαρτάται αποκλειστικά από το αν κάποιος δικαστής υποχρεώσει (λίγο πριν τις καλοκαιρινές του διακοπές) κάποια εταιρεία να διχοτομηθεί και να αναρτήσει άλλη ταμπέλα, αριστερά και δεξιά μιας νοητής διαχωριστικής γραμμής εντός του κτηρίου της.
Με το Linux πλέον φαίνεται πως o κίνδυνος μονοπώλιου ελαχιστοποιείται. Όποιος θέλει μπορεί πάντα να έχει πρόσβαση σε ένα λειτουργικό σύστημα και κάποιες εφαρμογές. Μπορεί πάντα να διαβάσει και να μάθει από τον κώδικα του πως είναι αυτά τα λειτουργικά. Δεν είναι κάποιο κρυφό μαγικό φίλτρο του Φύλαρχου του χωριού.
Κοινωνία εναντίον Εταιρείας 3-0 με καταπληκτικό ψαλιδάκι.
Συνήθως αυτό υποστηρίζουν τα έννομα κράτη. Το δικαστήριο, οι νομοθετικές αρχές και οι αστυνομικές αρχές δαπανούν πολύ από το χρόνο και τους πόρους τους πάνω σε αυτήν την κατεύθυνση.
Η χώρα μας έχει ακόμα μια θλιβερή επίδοση στη διάδοση του παράνομου λογισμικού (νομίζω έρχεται πρώτη σε Ευρωπαϊκό επίπεδο). Η BSA είναι ένας οργανισμός που δρα υποβοηθητικά στην πάταξη της κλοπής προϊόντων λογισμικού. Σε συνεργασία με τις εισαγγελικές αρχές προσπαθεί να προασπίσει τα συμφέροντά των μελών και πελατών της (η MS όπως και πολλές άλλες εταιρείες λογισμικού είναι τέτοιοι).
Το παράδοξο εδώ είναι το εξής. Ενώ σε οποιαδήποτε περίπτωση στην οποία ήσασταν μάρτυρας μιας κλοπής αυτοκινήτου το πιθανότερο είναι να τηλεφωνούσατε στην αστυνομία και να το αναφέρατε, στην κλοπή λογισμικού αλλάζουν ως δια μαγείας οι παράμετροι. Ακόμα και με την αμοιβή -σύλληψης μέσω επώνυμης καταγγελίας- της BSA (1 εκατ. δρχ, η περιβόητη ολοσέλιδη διαφήμιση στο ΒΗΜΑ) δεν φαίνεται τόσο αυτονόητο και δελεαστικό να καταδείξει κανείς τον κλέφτη.
Αλλά και να τον καταδείξει, αν οι αριθμοί που ικάζονται για το κλεψίτυπο λογισμικό είναι σωστοί τι θα γίνει;
Θα γίνονται αθρόες έρευνες με εισαγγελική παρουσία και προσαγωγές ανήλικων, μαθητών, φοιτητών, οικογενειαρχών, δασκάλων, παπάδων, γιατρών; Θα δημιουργηθεί μια νέα τάξη δισεκατομμυριούχων επαγγελματιών καταδοτών επί αμοιβή; Δύσκολο...προσωπικά πιστεύω πως το όπλο αυτό ενεργοποιείται εκλεκτικά κατά μεγαλοπελατών ως μέτρο εκφοβισμού και παραδειγματισμού στις μάζες. Έχουμε λοιπόν το παράδοξο της εταιρείας που (δικαιωματικά ομολογουμένως) τρομοκρατεί εχθρούς/κλέφτες ώστε να γίνουν μελλοντικοί φίλοι/πελάτες.
Υπάρχει φαντάζομαι μια εύκολη δικαιολογία πάνω στην κλοπή εμπορικού λογισμικού που πολλοί ήδη έχουν χρησιμοποιήσει σε αντίστοιχες συζητήσεις. "Το χρειαζόμουν αλλά τόσο που το χρεώνουν σιγά μην το αγοράσω, άλλωστε δεν στοιχίζει τίποτα η αντιγραφή ενός CD, άυλο και ανέξοδο είναι, δεν είναι πως έκλεψα και κάτι που κοστίζει πραγματικά λεφτά".
Είναι τόσο βαθιά ανήθικη, ανώριμη και διαβρωτική αυτή η δήλωση που είναι τρομακτική.
Πρώτον, αν χρειάζεσαι κάτι το πληρώνεις. Αλλιώς δεν μπορείς να το έχεις (όπως και πολλά άλλα πράγματα στην ζωή). Δεν τίθεται εδώ θέμα πραγματικής απειλής της ίδιας της ύπαρξης του ανθρώπου (όπως είναι η κλοπή φαγητού για να μην λοιμοκτονήσει). Αν θέλει κάποιος να σταδιοδρομήσει επαγγελματικά σε ένα χώρο που ο απαραίτητος εξοπλισμός είναι πέραν δυνατοτήτων, έχει κάνει λάθος εκτίμηση. Ας αλλάξει δουλειά.
Δεύτερον, πολλές φορές υπάρχει δωρεάν εναλλακτική λύση. Ίσως και χειρότερη. Αλλά που δεν οδηγεί στην κλοπή.
Τρίτον, το πόσο κοστίζει κάτι δεν καθορίζεται από το πόσα λεφτά θα ήθελε κάποιος να διαθέσει, αλλά για πόσα το αποχωρίζεται ο παραγωγός του. Από την στιγμή που δεν εισέπραξε τα λεφτά του έχει ζημίες και διαφυγόντα κέρδη και τα δικαιούται.
Τέταρτον, τι περιθώρια επιβίωσης αφήνει η κλοπή λογισμικού και μάλιστα πολυσύνθετου (όπως ένα λειτουργικό) στον προγραμματιστή/συγγραφέα ενός προγράμματος ΠΡΟΠΟ σε C; Ποιός θα αγοράσει 100 χιλ. δρχ το προγραμματάκι αυτό, όταν δεν δίστασε να κλέψει 500Mbyte λογισμικού Πολυεθνικών Εταιριών αξίας 3 εκατ. δρχ; Γιατί να μην το κλέψει επίσης;
Δεν χρειάζεται να πω πάλι πως από κοινωνικής πλευράς το Linux δρα εξυγιαντικά, χαρίζοντας στον κόσμο την δυνατότητα να μείνει εκτός φυλακής, χωρίς την ρετσινιά του κλέφτη και τελικά με τα λεφτά του στην δική του και μόνο τσέπη.
Καταπληκτικό σουτ-γκολ από την σέντρα και Κοινωνία εναντίον Εταιρείας 4 - 0
Κάπου εδώ πρέπει να σφυρίξουμε και την λήξη αυτού του ματς. Αναπληρωματικοί παίκτες όπως "Διαρροή συναλλάγματος", "Διαφάνεια, Ασφάλεια, Κρατικά Συμφέροντα", "Μελλοντική σιγουριά κάλυψης αναγκών ζωτικής σημασίας για μικρά κράτη (γλώσσα, ελληνικοποιήσεις, παιδεία)" δεν χρειάστηκε καν να μπουν στον αγώνα.
Θυμίζω πως δεν υπάρχει λόγος να γίνει κάποιος φίλαθλος, οπαδός, και πόσο μάλλον παίχτης. Αλλά αν, στο καφενείο, πρέπει να έχει έναν λόγο να τσακώνεται με κάποιους άλλους, να εκτονώνεται, να περνάει ευχάριστα η ώρα, ας το κάνει. Απλά ας διαλέξει τους σωστούς λόγους να δώσει την μάχη και ας πάει με την ομάδα που,