💾 Archived View for rawtext.club › ~faildev_mode › dictionary.gmi captured on 2023-11-14 at 10:48:38. Gemini links have been rewritten to link to archived content

View Raw

More Information

⬅️ Previous capture (2023-09-28)

-=-=-=-=-=-=-

Słowniczek

Słowniczek najważniejszych pojęć informatycznych.

ANSI escape codes

Specjalne sekwencje znaków, wpływające na działanie terminala, np. zmianę koloru tekstu, przesunięcie kursora (backspace, delete, znak nowej linii) lub wywołanie dźwięku (audible bell).

ASCII

Standard kodowania przyporządkowujący znaki klawiatury i kody sterujące bajtom z przedziału 00-7f:

Wolne przestrzenie są wypełnione znakami specjalnymi.

Bajt

Jednostka informacji składająca się z 8 bitów, których wszystkich możliwych kombinacji jest 2^8 = 256. Przeważnie przedstawiana jako liczba 2-cyfrowa w systemie szesnastkowym.

Base32

Kodowanie wykorzystujące tylko 32 znaki: litery (bez rozróżnienia wielkości) i cyfry 2-7. Niezbędne w miejscach, gdzie nie można stosować niektórych znaków (zob. base64) i dodatkowo wielkość liter nie jest rozróżniana.

Base64

Kodowanie wykorzystujące tylko 64 znaki: duże i małe litery, cyfry, - i _. Niezbędne w miejscach, gdzie pewne znaki mają szczególne znaczenie i nie można ich stosować bezpośrednio ani za pomocą sekwencji ucieczki. Na końcu mogą pojawić się 1 lub 2 znaki =. Zakodowany ciąg jest o 1/3 dłuższy od oryginału.

Bit

Najmniejsza, niepodzielna jednostka informacji reprezentująca jeden z dwóch możliwych stanów. Przeważnie przedstawiana jako 0 lub 1, prawda lub fałsz.

CPU

(ang. Central Processing Unit) - układ elektroniczny wykonujący instrukcje w postaci kodu maszynowego, takie jak operacje arytmetyczne, instrukcje kontrolne czy obsługa urządzeń peryferyjnych. Ma dostęp do wszystkich podzespołów komputera. Może wykonywać tyle instrukcji jednocześnie, ile posiada rdzeni, przeważnie 2-8.

Glob

Uproszczone wyrażenie regularne do wybierania plików. Zawiera tylko 2 znaki specjalne: '*' - oznaczający dowolny ciąg i '?' - oznaczający pojedynczy dowolny znak.

Przykłady:


track-??.opus

GPU

(ang. Graphics Processing Unit) - układ elektroniczny zoptymalizowany pod renderowanie grafiki. Jest w stanie wykonywać setki operacji jednocześnie. Umożliwia sprzętową akcelerację wideo poprzez obsługę instrukcji związanych z renderowaniem 2d lub 3d.

Karta graficzna

zob. GPU

Procesor

zob. CPU

RAM

(ang. Random Access Memory) - pamięć ulotna, do której programy zapisują swój stan. Ulega wyzerowaniu po odłączeniu zasilania.

Regex

zob. wyrażenie regularne

Sekwencja ucieczki

(ang. escape sequence) - sekwencja znaków pozwalających umieścić w tekście znak, którego normalnie nie dałoby się umieścić ze względu na specjalne znaczenie dla przetwarzającego oprogramowania, np. w adresach URL lub wyrażeniach regularnych.

W większości języków programowania tekst jest umieszczany pomiędzy znakami " lub '. Wstawienie \ przed znakiem graniczącym spowoduje, że stanie się on częścią tekstu (bez poprzedzającego \) zamiast zamykać ciąg. Do popularnych sekwencji należy też \n (nowa linia) i \t (tabulator).

UTF-8

Nowoczesny standard kodowania kompatybilny z ASCII, obsługujący znaki ze wszystkich języków świata, emotikony, symbole matematyczne, znaki blokowe, etc. Pojedynczy znak zajmuje od 1 do 4 bajtów:

| przedział    | bajt 1   | bajt 2   | bajt 3   | bajt 4   |
| -------------------------------------------------------- |
| 0000-007f    | 0xxxxxxx |                                |
| 0080-07ff    | 110xxxxx | 10xxxxxx |                     |
| 0800-ffff    | 1110xxxx | 10xxxxxx | 10xxxxxx |          |
| 10000-10ffff | 11110xxx | 10xxxxxx | 10xxxxxx | 10xxxxxx |

Wyrażenie regularne

(ang. Regular Expression) - ciąg znaków skonstruowany według ściśle określonych reguł, reprezentujący wzorzec do którego można dopasować lub wyszukać niedokładny tekst o przewidywalnej strukturze, np. adres e-mail czy numer telefonu.

Przykłady:

\d{2}-\d{3}

kod pocztowy - 2 cyfry (\d), myślnik, 3 cyfry

.*\.jpg

nazwa pliku z rozszerzeniem jpg - dowolny znak (.) powtórzony dowolną ilość razy (*), kropka (\.) jpg.